Khi đầu tư hệ thống năng lượng mặt trời, tiêu chí đầu tiên để chủ đầu tư(khách hàng) cân nhắc đó chính là thời gian thu hồi vốn điện mặt trời. Vậy thời gian thu hồi vốn điện mặt trời là bao lâu? Cùng ZSPACE tìm hiểu xem thời gian hòa vốn của từng loại hệ thống NLMT nhé!
Vì sao nhiều người quan tâm đến thời gian thu hồi vốn điện mặt trời?
Trong bối cảnh giá điện tại Việt Nam liên tục tăng, năng lượng mặt trời đang trở thành giải pháp tiết kiệm và đầu tư hấp dẫn cho cả hộ gia đình lẫn doanh nghiệp. Tuy nhiên, một trong những câu hỏi được đặt ra nhiều nhất khi quyết định lắp đặt hệ thống là: “Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời là bao lâu?”
Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chi phí đầu tư ban đầu, công suất hệ thống, mức tiêu thụ điện, và khả năng bán điện dư cho EVN. Trung bình, thời gian thu hồi vốn điện mặt trời dao động từ 3 – 5 năm, sau đó bạn sẽ được sử dụng điện gần như miễn phí và có thêm nguồn thu nhập thụ động.
Thời gian hoàn vốn điện mặt trời là gì?
Thời gian hoàn vốn (Payback Period) là khoảng thời gian cần thiết để số tiền tiết kiệm được từ hóa đơn điện và doanh thu từ bán điện dư bù lại toàn bộ chi phí đầu tư ban đầu (thiết bị, lắp đặt, vận hành…).
Ví dụ:
- Đầu tư 100 triệu đồng cho hệ thống điện mặt trời.
- Mỗi năm tiết kiệm được 30 triệu đồng từ tiền điện.
- Sau hơn 3 năm, bạn đã thu hồi đủ vốn.
Sau giai đoạn này, hệ thống sẽ tiếp tục vận hành và mang lại lợi ích kinh tế trong suốt vòng đời 20 – 25 năm.
Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời bao lâu?
Đối với hộ gia đình: Trung bình 3 – 5 năm. Đối với tiêu thụ hộ gia đình, thông thường nhu cầu sinh hoạt của gia đình vào buổi tối là chủ yếu. Do đó, đối với hệ thống năng lượng mặt trời cho hộ gia đình thì phải lắp đặt hệ thống NLMT Hybrid có lưu trữ. Với công suất Pin lưu trữ lớn hay nhỏ tùy thuộc vào tỷ lệ tiêu thụ ngày/đêm là bao nhiêu. Do đó, thời gian hoàn vốn đối với hộ gia đình tối đa có thể lên đến 5 năm.
Đối với doanh nghiệp: Chỉ từ 2 – 3 năm. Doanh nghiệp thường có nhu cầu điện lớn, vận hành liên tục ban ngày, nên tận dụng tối đa nguồn điện mặt trời và thu hồi vốn nhanh hơn. Thông thường các loại hình doanh nghiệp như sản xuất, khách sạn, nhà máy, kho vận…tỷ lệ sử dụng điện vào ban ngày đều đặn, nên chỉ cần lắp đặt hệ thống bám tải, đối với hệ thống này thì tối đa 3 năm là khách hàng đã hoàn vốn. Sau đó có thể khai thác hàng chục năm sau.
Như vậy, đầu tư vào điện mặt trời được coi là “bỏ vốn một lần, hưởng lợi cả chục năm”.
Trên thực tế, Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Có sử dụng hệ thống pin lưu trữ hay không.
- Mức độ tiêu thụ điện hàng tháng.
- Tỷ lệ sử dụng điện ban ngày và ban đêm.
- Giá điện lưới và chính sách mua điện mặt trời (nếu có).
- Vị trí địa lý và số giờ nắng trung bình trong năm.
Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời nhanh hơn khi không dùng pin lưu trữ
Hệ thống điện mặt trời hòa lưới không lưu trữ là loại hình phù hợp với khách hàng có tiêu thụ ban ngày nhiều và điều đặn. Điện mặt trời phát ra sẽ được sử dụng trực tiếp trong ngày, phần dư có thể bán lại cho EVN (nếu chính sách hỗ trợ, nếu không inverter sẽ tự bám tải, không để điện đi ngược ra lưới).
- Chi phí đầu tư thấp: Không cần mua pin lưu trữ (chiếm 20–40% tổng giá trị hệ thống).
- Hiệu quả kinh tế cao: Tận dụng tối đa điện ban ngày.
- Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời trung bình: 2 – 3 năm đối với hộ gia đình/doanh nghiệp sử dụng nhiều điện ban ngày.
Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời chậm hơn với hệ thống có pin lưu trữ
Hệ thống điện mặt trời có pin lưu trữ cho phép dự trữ điện vào ban ngày để dùng vào ban đêm hoặc khi mất điện. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu khá cao.
- Chi phí pin lưu trữ lớn: pin lithium chiếm 20–50%(tùy vào tỷ lệ tiêu thụ điện ban đêm) chi phí đầu tư.
- Lợi ích: không lo mất điện, giảm chi phí điện ban đêm, dùng được trong giờ cao điểm.
- Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời trung bình: 4,5 – 5 năm, lâu hơn hệ thống không lưu trữ.
Yếu tố tiêu thụ điện ban ngày – ban đêm
Tỷ lệ sử dụng điện ban ngày và ban đêm ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thu hồi vốn:
- Nếu dùng điện nhiều ban ngày (70% – 80%): chỉ cần hệ thống hòa lưới, không cần pin, hoàn vốn nhanh 2 – 3 năm.
- Nếu dùng điện chủ yếu ban đêm (60% – 70%): cần pin lưu trữ → vốn đầu tư tăng, hoàn vốn kéo dài 4,5 – 5 năm.
- Nếu dùng cân bằng ngày và đêm(50-50): Thời gian hoàn vốn tầm 4 năm
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian thu hồi vốn điện mặt trời
1. Chi phí đầu tư ban đầu
Khoản chi phí bao gồm:
- Tấm pin mặt trời (Solar Panel).
- Bộ biến tần (Inverter).
- Hệ thống khung giá đỡ, dây dẫn, thiết bị bảo vệ.
- Chi phí lắp đặt, vận hành.
Hệ thống công suất càng lớn thì vốn đầu tư càng cao. Tuy nhiên, nhờ sản lượng điện cao, hiệu quả kinh tế và khả năng hoàn vốn thường nhanh hơn.
2. Công suất hệ thống và mức tiêu thụ điện
- Gia đình có mức tiêu thụ điện cao (dùng điều hòa, máy bơm, xe điện…) sẽ tận dụng được nhiều điện mặt trời, giúp hoàn vốn nhanh.
- Khu vực có nhiều nắng (như Nam Trung Bộ, Nam Bộ) sẽ cho hiệu suất cao hơn so với các vùng có ít giờ nắng.
3. Chính sách bán điện dư cho EVN
Khi hệ thống sản xuất nhiều hơn mức tiêu thụ, phần điện dư có thể bán lại cho EVN. Nguồn thu này rút ngắn thời gian thu hồi vốn điện mặt trời, đặc biệt là với doanh nghiệp hoặc hộ gia đình có hệ thống công suất lớn.
Thay vì để năng lượng mặt trời bị lãng phí, việc bán điện dư giúp khai thác triệt để lợi thế này, nhất là tại những khu vực có bức xạ mặt trời dồi dào quanh năm tăng thời gian thu hồi vốn điện mặt trời.
4. Giá điện ngày càng tăng
Mỗi lần EVN điều chỉnh giá điện, lợi ích từ điện mặt trời lại tăng lên. Điều này khiến thời gian thu hồi vốn điện mặt trời ngắn hơn so với dự tính ban đầu.
Việc bán điện dư không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn góp phần bổ sung nguồn năng lượng sạch cho hệ thống điện, giúp giảm phụ thuộc vào nguồn điện truyền thống.
5. Chi phí bảo trì và vận hành
- Hệ thống điện mặt trời cần được vệ sinh và kiểm tra định kỳ(thông thường 1 năm)
- Nếu chi phí bảo trì thấp, hiệu quả đầu tư sẽ cao hơn.
- Trung bình, chi phí bảo trì chiếm rất nhỏ so với lợi ích mang lại.
Cách tính thời gian thu hồi vốn điện mặt trời
Cách tính khá đơn giản:
Thời gian hoàn vốn = Chi phí đầu tư ban đầu / Tiền tiết kiệm hàng năm
Với tuổi thọ hệ thống từ 20 – 25 năm, bạn sẽ có hơn 17 năm sử dụng điện miễn phí.
Lợi ích sau khi hoàn vốn
1. Sử dụng điện miễn phí dài hạn
Sau khi thời gian thu hồi vốn điện mặt trời, toàn bộ lượng điện mặt trời được sản xuất gần như không tốn chi phí. Đây là khoản tiết kiệm lâu dài cho cả hộ gia đình và doanh nghiệp.
2. Tạo thu nhập thụ động
Điện dư thừa có thể bán cho EVN. Đây là nguồn thu nhập ổn định, đặc biệt với hệ thống lớn.
3. Gia tăng giá trị bất động sản
Nhà hoặc công trình có sẵn hệ thống điện mặt trời được đánh giá cao hơn nhờ tính bền vững và tiết kiệm năng lượng.
Việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời không chỉ mang lại lợi ích trước mắt về tiết kiệm chi phí điện, mà còn giúp nâng cao giá trị bất động sản. Một ngôi nhà, tòa nhà văn phòng hay nhà xưởng có sẵn hệ thống năng lượng tái tạo thường được thị trường đánh giá cao hơn, bởi chúng thể hiện tính bền vững, hiện đại và thân thiện môi trường.
Người mua hoặc nhà đầu tư cũng sẵn sàng trả giá cao hơn cho các công trình đã tích hợp giải pháp tiết kiệm năng lượng, bởi điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ tiết kiệm được chi phí vận hành lâu dài, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn xanh ngày càng khắt khe trong tương lai. Đây chính là lợi thế cạnh tranh giúp chủ sở hữu gia tăng giá trị tài sản một cách bền vững.
4. Giảm rủi ro tăng giá điện
Trong khi giá điện lưới liên tục tăng, hệ thống điện mặt trời giúp người dùng “khóa” được chi phí điện trong dài hạn.
Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào giá bán điện của EVN, điện mặt trời mang đến sự chủ động, giúp doanh nghiệp và hộ gia đình tránh được nguy cơ đội chi phí vận hành trong tương lai.
5. Bảo vệ môi trường
Mỗi kWh điện mặt trời sản xuất ra giúp giảm khí thải CO₂, góp phần chống biến đổi khí hậu và xây dựng nền kinh tế xanh.
Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời: Hộ gia đình vs Doanh nghiệp
- Hộ gia đình trung bình: 4 – 5 năm, phù hợp với các hệ thống nhỏ từ 5 – 10kW.
- Doanh nghiệp: 3 – 5 năm, hệ thống lớn từ vài chục đến hàng trăm kW, giúp tiết kiệm chi phí điện sản xuất.
Điểm chung là cả hai đối tượng đều được hưởng lợi trong 15 – 20 năm sau khi hoàn vốn.
Thời gian thu hồi vốn điện mặt trời trung bình chỉ từ 3 – 5 năm, ngắn hơn rất nhiều so với vòng đời 20 – 25 năm của hệ thống. Đây là khoản đầu tư an toàn, hiệu quả và mang lại nhiều giá trị lâu dài: tiết kiệm chi phí, gia tăng lợi nhuận, bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị tài sản.
Nếu bạn đang cân nhắc thời gian thu hồi vốn điện mặt trời, hãy tham khảo ngay giải pháp từ Zspace để được tư vấn chi tiết về chi phí, công suất và dự toán thời gian hoàn vốn phù hợp nhất.